Author: Cyprian Kraszewski
-
Filozofia społeczna Róży Luksemburg. Rozmowa z dr Damianem Winczewskim
Akcję Polski listopad domykamy w… grudniu. 30 listopada spotkaliśmy się na Zoomie z dr Damianem Winczewskim, aby porozmawiać o jego książce: Filozofia społeczna Róży Luksemburg. Naszą rozmowę nagraliśmy i wrzuciliśmy na kanał fundacji na YouTube. Do obejrzenia w rozszerzeniu tego wpisu.
-
Prozatorska twórczość i filozofia Adama Mickiewicza
Postaci Adama Mickiewicza nie trzeba przedstawiać nikomu, kto przeszedł przez system edukacji na poziomie podstawowym. Powszechna wiedza o tej postaci jest jednak tak powierzchowna, że przynosi jej raczej ujmę niż zaszczyt. Program nauczania przywiązuje dużą wagę do biografii Mickiewicza, która ma dać klucz do interpretacji wierszy i sprowadza się zazwyczaj do jego romansów i egzaltowanego patriotyzmu. Pomija się przez to istotę rzeczy – światopogląd, jakiemu hołdował narodowy poeta.
-
Społeczny bunt a koncepcja mitu Georges’a Sorela
Zachęcamy do przeczytania eseju Społeczny bunt a koncepcja mitu Georges’a Sorela autorstwa Cypriana Kraszewskiego.
-
Filozoficzne aspekty myśli Józefa Piłsudskiego
Trudno uznać Józefa Piłsudskiego za filozofa lub ściśle powiązać go z jakimś nurtem filozoficznym. Należałoby raczej pisać o luźnych związkach postawy Piłsudskiego z wybranymi typami myślenia. Pewne prądy filozoficzne Piłsudski próbował sobie przyswoić, a z pewnymi łączyła go nie w pełni uświadomiona bliskość. Bohdan Urbankowski podjął się próby rekonstrukcji jego filozoficznej postawy, od czasów, gdy […]
-
Henri de Saint-Simon i Auguste Comte – podstawy filozofii pozytywistycznej
Henri de Saint-Simon (1760-1825) należy do najważniejszych i najbardziej wpływowych teoretyków socjalizmu. Można go nazwać właściwym twórcą tej doktryny. To w jego środowisku narodził się termin „socjalizm”. Myśl ta odcisnęła piętno nie tylko na filozofii marksistowskiej, ale również na idei pozytywistycznej – był „nauczycielem” założyciela szkoły pozytywistycznej, Auguste’a Comte’a.
-
Forma bytu robotnika
Ernst Jünger (1895-1998) to, obok Oswalda Spenglera i Carla Schmitta, jeden z najważniejszych przedstawicieli rewolucji konserwatywnej. Można powiedzieć, że stanowi „lewe” skrzydło tego nurtu, na co wskazuje nawet tytuł jego najważniejszego dzieła filozoficznego, które będę omawiał – Robotnik. Na kształt dzieła wywarła wpływ atmosfera panująca w Republice Weimarskiej po I wojnie światowej. W klimacie niespełnionych […]
-
Marksizm a niepodległość Polski
Marksizm pojawił się w Polsce wraz z rozwojem kapitalizmu w II połowie XIX wieku dzięki takim działaczom jak Ludwik Waryński i Ludwik Krzywicki . W początkach istnienia nurt ten nie był na naszych ziemiach zbyt popularny z powodu braku uformowanej klasy społecznej, jaką miał reprezentować – proletariatu. Polska jednak odegrała istotną rolę w rozwoju marksizmu. W […]
-
Niedzielna wartość dodatkowa
Stęskniliście się za poezją na naszych łamach? My też! Na dzisiaj mamy dla was zestaw czterech wierszy autorstwa Cypriana Kraszewskiego. Eseistykę Cypriana już znacie, będzie jej więcej w przyszłości. Na razie jednak zachęcamy do zobaczenia, jak jeden z założycieli „Radykalnego słonia” wypada jako poeta.
-
Katolicka bezdziejowość
Katolicyzm jest do tego stopnia zrośnięty z kulturą polską, że spora część polskich środowisk konserwatywnych i narodowych w geście odrzucenia katolicyzmu widzi odrzucenie samej polskości, nawet jeśli ich członkowie sami nie są katolikami. Przykład z historii? Roman Dmowski, który był agnostykiem. Katolicyzm ukształtował polskie dzieje, a właściwie bezdzieje. O polskiej bezdziejowości pisali Stanisław Brzozowski i […]
-
Platon a współczesne nurty polityczne
Podczas analizy platońskiej filozofii polityki na tle nowożytnych nurtów politycznych odniosę się głównie do bardzo różnych od siebie pozycji: Platona Erica Voegelina i Społeczeństwa Otwartego i jego wrogów Karla Poppera. Tym, co łączy obu myślicieli jest dorastanie w czasach olbrzymiej popularności radykalizmów prawicowych i lewicowych oraz autorytarnych, korporacyjnych rządów Engelberta Dollfusa sprzymierzonego z Benito Mussolinim.
-
Neurotyczność doby narodowego przełomu
Oswald Spengler nie zyskał uznania w środowisku akademickim, zdobył jednak pewną popularność wśród mieszkańców Republiki Weimarskiej. Nauczyciel matematyki postanowił oddać się rozważaniom nad historią, co zaowocowało dziełem Zmierzch Zachodu. Z czasem coraz bardziej oddał się analizom politycznym. W 1933 roku, tym samym, w którym do władzy doszedł Adolf Hitler, napisał Lata decyzji. Niemcy a bieg […]
-
Otwarty marksizm Kazimierza Kelles-Krauza
Kazimierz Kelles-Krauz był jednym z najwybitniejszych polskich socjologów, a także jednym z najważniejszych polskich marksistów, niestety jednym z najmniej docenianych. Jako działacz polityczny łączył idee patriotyczne i marksistowskie, zaś jako filozof i socjolog twórczo rozwijał materializm historyczny. Zmarł w wieku 33 lat (w 1905 r.) gdy trwała pierwsza robotnicza rewolucja na terenie Imperium Rosyjskiego. Kelles-Krauz […]